2024-12-12 16:09

Improwizacja w nauce? Tak, ale jako element planowania

Aby efekty improwizacji były atrakcyjne i pożądane, muszą być poprzedzone określonym zestawem wiedzy na dany temat np. w zakresie teorii muzyki czy możliwości technicznych instrumentu – opowiada dr hab. Tomasz Bielak z Uniwersytetu Śląskiego. Dodaje, że również w nauce jest miejsce na improwizację. Tydzień Improwizacji był 48. spośród 50 Tygodni w Mieście Nauki. 

- Improwizacja nie wyklucza posiadania określonej, skonkretyzowanej wiedzy. Nie ograniczam tu twórczej inwencji, ani nie pomniejszam kwestii talentu w działaniach twórczych czy naukowych, ale zwracam uwagę na to, że kojarzone z improwizacją „wymyślanie” jest jedynie z pozoru proste – wskazuje kurator Tygodnia Improwizacji dr hab. Tomasz Bielak z Instytutu Polonistyki na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Śląskiego. 

Przykładem jest improwizowanie w muzyce np. muzyce dawnej czy współczesnym jazzie. Aby opanować sztukę improwizacji konieczne jest przyswojenie teorii muzyki m.in. harmonii czy melodyki, a także poznanie możliwości technicznych instrumentu. Dopiero wtedy, bazując na podstawie tej wiedzy, muzycy mogą komponować utwory niejako na bieżąco, w trakcie ich wykonywania.

A czy w nauce jest miejsce na improwizację? 

– Oczywiście, choć musi ona być elementem składowym planowania. Improwizacja pojawia się tam, gdzie musimy zaryzykować, gdzie jeszcze nikt nie był, nie interpretował, nie badał. Wtedy staje się ona w prostej linii emanacją pasji badawczej, próbą przełamania dotychczasowych ustaleń, zmierzenia się z trudnościami. Jest też przestrzenią do popełniania błędów, formułowania nie do końca właściwych wniosków. Improwizacja uzmysławia nam niepoliczalną wartość talentu, ale również uświadamia, że – jedynie w zestawieniu z (czasem mozolną…) pracą, nieatrakcyjnym powtarzaniem tych samych działań – osiągnięcie sukcesu w nauce czy sztuce jest możliwe – podkreśla kurator. 

 

Autorka: Agnieszka Kliks-Pudlik

Podsumowanie Tygodnia Improwizacji można przeczytać na stronie wydarzenia

Marcela Laskoski | Unsplash